14 Soorten Dakpannen – oud & nieuw

Bij onverwachtse weersomstandigheden zorgen dakpannen van sterk materiaal op onze daken ervoor dat wij droog binnen kunnen zitten en geen last krijgen van vervelende lekkages en andere problemen. Niet alleen beschermen deze dakpannen ons tegen wind, storm en regen, ook voegen ze stijl toe aan de uitstraling van ons stulpje, waardoor deze accessoires absoluut niet kunnen ontbreken.

Dakpannen beschermen ons door het betrouwbare, stevige materiaal waarvan ze zijn gemaakt. Dit materiaal is veelal opgebouwd uit gebakken klei of beton, welke geschikt zijn voor de plaatsing op een hellend dak, zoals de vorm van de meeste daken. Dakpannen kunnen daarnaast ook op een verticale manier verwerkt worden.

Op het dak van huizen wordt allereerst een lattenwerk aangebracht, opgebouwd uit panlatten van de juiste maat. De pannen rusten daar vervolgens op met een nok. Op deze manier wordt een aangesloten geheel gecreëerd van overlappende dakpannen. Zowel uitstraling als protectie tegen water en wind worden hierdoor geleverd.

Deze handige uitvinding is er allang niet meer te verkrijgen in slechts één uitvoering. Het aanbod heeft zich uitgebreid naar een brede keuze van verschillende vormen en materialen en soorten oude dakpannen. Uit welke dakpannen soorten kun je allemaal kiezen?

Soorten vormen van dakpannen

Allereerst is er de keuze tussen twee verschillende vormen dakpannen, waarbij de soorten dakpannen herkennen vrij eenvoudig is.

1. Holle dakpannen

Hol gevormde dakpannen zijn te verkrijgen met en zonder een sluiting en kunnen herkend worden aan de halve cirkelvorm. Daarnaast zijn er ook nog holle dakpannen te verkrijgen met een lichte golvende vorm erin. De gewone holle dakpan zonder sluiting is geschikt voor het bedekken van daken met een minimale hellingsgraad van 25 graden. De variant met een sluiting is voorzien van een kopsluiting die met de dakpan vorm meeloopt en is geschikt voor daken met een helling van 22 tot 25 graden. Tot slot zijn dakpannen met een lichte golvende vorm ook geschikt voor licht hellende daken van ongeveer 20 graden.

A. Zonder sluiting; monnik en non dakpannen

De monnik en non dakpannen is een oude stijl van dakbedekking zonder sluiting en wordt veelal aangebracht bij mediterrane bouwstijlen. Het betreft een combinatie van bolle, de monnik, en holle, de non, dakpannen. De pannen lopen naar beneden, waarbij bol en hol elkaar afwisselen en zo een sterk golvend patroon vormen. Met cement worden de dakpannen vastgezet en de constructie zorgt voor een dubbele dekking.

B. Met sluiting; (opnieuw) verbeterde holle pan

De tweede variant van de holle pan met sluiting is een pan waarbij hol en bol aan elkaar zitten. Deze typisch Nederlandse constructie wordt tegenwoordig veel gebruikt. Door het water afvoerende deel van de pannen worden daken met deze dakpannen goed beschermd tegen regen en wind en geven een moderne tint.

C. Met sluiting; dubbele golf

Tot slot zijn er nog holle dakpannen met een sluiting die een dubbele golvende vorm hebben, dus twee hollingen in één pan. Het lijken hierdoor twee aparte pannen te zijn en ze zorgen voor een goede aansluiting en bescherming.

2. Vlakke dakpannen

Een tweede soort vorm die dakpannen kunnen hebben, is een vlakke vorm. Deze vlakke dakpannen komen in drie verschillende soorten uitvoeringen.

A. Ribben en sluitingen

De eerste variant van vlakke dakpannen wordt gegeven door dakpannen die voorzien zijn van ribben, waardoor extra stevigheid wordt geboden. Deze ribben hebben een licht golvende vorm en liggen met de bolling naar boven op de uiteinden van de platte pannen. Deze techniek wordt vooral toegepast bij daken met een helling van 25 graden.

B. Met sluitingen

Deze vlakke pannen met sluitingen zorgen ervoor dat daken een vlak uitzicht krijgen. De minimale hellingsgraad hierbij ligt tussen de 25 en 35 graden.

C. Tegelpannen

Tot slot zijn er nog vlakke dakpannen zonder een sluiting, wat tegelpannen zijn. Deze dakpannen worden enkel gelegd op hele steile daken met een minimale hellingsgraad van 35 graden. De pannen worden op een kruislingse manier geplaatst en dit zorgt ervoor dat slechts een derde van iedere pan te zien is.

Soorten materialen van dakpannen

Naast variatie in de vorm waarin dakpannen geleverd kunnen worden, is er ook een verschil te herkennen in de materialen die zijn gebruikt voor het maken van de dakpannen. Zo zijn er verschillende soorten gebakken dakpannen, dakpannen van beton, klei en metaal en nog veel meer.

1. Betondakpannen

Dakpannen die gemaakt zijn van beton komen veel voor en worden ook wel sneldakpannen genoemd, vanwege de handige sluiting. Deze eigenschap zorgt ervoor dat het leggen van nieuwe daken erg eenvoudig is. Beton wordt gebruikt in golvende en vlakke vorm en kunnen voorzien worden van zijdelingse sluitingen of kop-sluitingen.

Een betonnen dakpan gaat gemiddeld 30 jaar mee, wat een lagere levensduur is dan de kleidakpan. Voor ongeveer 35 euro per vierkante meter worden de meest betondakpannen gelegd, waarnaast er nog wel een speciale coating nodig is om de hechting van algen, vuil en mossen tegen te gaan. Ook verlengd deze coating de levensduur van het materiaal.

De dakpannen van beton zijn gemaakt van een mengsel van cement, zand en andere toevoegingen en zijn vaak een redelijk goedkope optie. Betonnen dakpannen zijn goed bestand tegen UV-licht en zijn vorstvrij. Tevens is er een voordeel voor het milieu vanwege het feit dat betonnen dakpannen niet gebakken hoeven te worden.

2. Kleidakpannen

Kleidakpannen, ook wel keramische dakpannen genoemd, zijn de tweede meest voorkomende dakpannen voor de bedekking van daken. Deze variant heeft een authentieke, natuurlijke uitstraling en is verkrijgbaar in veel vormen en kleuren. Ze worden in de kern gekleurd, waardoor de kleur niet snel verloren kan gaan. De kleur wordt aangebracht door het te bespuiten met een kleihoudende suspensie waaraan metaaloxiden toegevoegd worden. De afwerking kan hierbij van glazuur of engobe gedaan worden, waarbij engobe een mat effect en glazuur juist een glanzend effect heeft. Door deze afwerking worden de pannen beschermd tegen aantasting door algen, mossen en vuil.

De levensduur van kleidakpannen bedraagt wel meer dan 100 jaar, een leven lang dus, waardoor ze een duurzame optie vormen. Echter, er kan op een gegeven moment in de tijd wel patina, ook wel roest genoemd, ontstaan door corrosie of luchtvervuiling. De kleidakpannen worden gemaakt van gebakken klei en zijn leverbaar in een golvende en vlakke vorm. Door de vele opties van keramische dakpannen verschilt de prijs sterk. Meestal schommelt deze prijs tussen de 35 en 65 euro per vierkante meter.

3. Boomse en Pottelbergse dakpannen

Na de standaard soorten dakpannen zijn we aangekomen bij de specialere varianten, zoals de Boomse en Pottelbergse dakpannen. Dit zijn dakpannen met een hele erge authentieke sfeer en worden vooral veel teruggevonden bij oude boerderijen en andere oude gebouwen. Ook voor een oude woning of schuur kunnen de dakpannen een echte toevoeging bieden.

Ze zijn te verkrijgen in een blauwe kleur en meerdere soorten rood. De pannen kunnen geleverd worden in een nieuwe staat, maar ook in de originele uitvoering, tweedehands modellen. Deze tweedehandse dakpannen zijn vaak ook goedkoper, maar je moet hierbij wel letten op de staat van de pannen.

4. Geregenereerde dakpannen

Een vierde variant dakpannen wordt geboden door geregenereerde dakpannen. Zoals de naam al doet vermoeden, zijn deze pannen gemaakt van teruggewonnen materiaal. Het is dan ook een goed alternatief voor het kopen van nieuwe dakpannen en biedt een voordeel voor het milieu. Ook zorgt het voor authenticiteit bij renovatieprojecten en projecten in beschermde gebieden.

De dakpannen zijn gemaakt van klei of leisteen die in een vorig leven goed zijn onderhouden en daardoor voor een lange levensduur kunnen zorgen. Het kan echter wel een probleem worden wanneer je niet genoeg van dezelfde tegels kunt vinden om je dak te beleggen. Het is dus verstandig hier van tevoren genoeg aandacht aan te besteden om op een later moment niet voor verassingen komen te staan. Ook moet je er rekening mee houden dat teruggewonnen tegels geplaatst moeten worden in overeenstemming met de geldende normen.

5. Lichtgewicht dakpannen

Er is niet stil gestaan tijdens het experimenteren met nieuwe soorten dakpannen en hieruit is ook de lichtgewicht dakpan ontstaan. Dit is een echte trend geworden, waarbij een lichtgewicht dakpan slechts 20 kilogram of minder weegt. Het lage gewicht zorgt voor een voordeel tijdens het installeren van de dakpannen, zeker als je dit zelf wilt doen.

Lichtgewicht dakpannen bieden ook een voordeel voor het milieu, aangezien het van recyclebare materialen is gemaakt, en de opties binnen deze categorie worden steeds groter. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor verschillende kleuren tegels en je eigen creatie op een dak maken. Ook zijn er verschillende vormen lichtgewicht dakpannen te verkrijgen, maar dit kan niet bij iedere dakbedekker. Hierdoor kunnen er additionele kosten bijkomen, iets waar je rekening mee moet houden.

6. Metalen dakpannen

Een volgende soort dakpan is de metalen dakpan. Binnen deze soort dakbedekking zijn er verschillende keuzes die je kunt maken. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor het gebruik van aluminium, gegalvaniseerd staal, koper en zink. Metalen dakpannen zijn ontwikkeld om een lange levensduur te kunnen bieden voor huizen. Ze gaan dan ook meestal 40 tot 70 jaar mee.

Daardoor zijn ze heel erg duurzaam en milieuvriendelijk. Ook bieden de metalen dakpannen een energiezuinig aspect, waardoor ook jouw portemonnee van deze keuze profiteert. Een nadeel is aan de andere kant dat de aanschaf van deze soort wel drie keer zo duur kan zijn als reguliere soorten dakbedekking. Daarnaast kan het voor veel lawaai zorgen bij extreme weersomstandigheden, zoals storm en harde regen.

7. Natuurleien dakpannen

Op het gebied van dakbedekking kun je ook kiezen voor dakpannen die zijn gemaakt van natuurelementen, de natuurleien dakpannen. Ook deze variant van dakbedekking zorgt voor een authentieke en uiteraard natuurlijke uitstraling. Een ander voordeel is de extreme duurzaamheid van het materiaal dat is gebruikt. Volgens experts kan bij goed onderhoud een dak van leisteen namelijk wel 150 jaar meegaan.

Het is wel zo dat leien dakpannen erg zwaar zijn en het dak zal daarom versterkt moeten worden voor de pannen gelegd kunnen worden. Het leggen moet ook met uiterste precisie en door vakmensen worden gedaan om schade te voorkomen. Echter, hier krijg je wel een super milieuvriendelijk dak voor terug.

8. Polymere dakpannen

De laatste soort dakpan is nog vrij nieuw, maar volgt het natuurlijke principe van de natuurleien dakpannen. Het betreft de polymere dakbedekking. Deze tegels hebben een hoge prestatie door de structuur van polymeren en moderne kleurstoffen. Het materiaal is erg sterk en breekt niet snel, waardoor het veilig is voor transport en installatie. Ook kun je op een polymere dak gemakkelijk en veilig lopen in tegenstelling tot andere soorten daken.

De levensduur bedraagt 50 jaar of meer, maar dit is afhankelijk van diverse factoren. Tot slot is deze dakpan uiterst duurzaam en geeft een natuurlijke uitstraling.